Διασταυρούμενες ζωές (Krugovi), 112’, 2013

 

Έ­τος πα­ρα­γω­γής: 2013. Η ται­νί­α έ­χει πά­ρει 8 βρα­βεί­α: Bari International Film Festival,  Berlin International Film Festival, Sarajevo Film Festival, Sofia International Film Festival  ,  Sundance Film Festival, Tallinn Black Nights Film Festival,   Wiesbaden goEast, Yerevan Film Festival    

Σκη­νο­θε­σί­α, Σρντιάν Γκο­λούμ­πο­βιτς. Παί­ζουν: Νεμ­πό­ι­σα Γκλόγ­κο­βατς, Χρι­στί­να Πό­πο­βιτς, Μπό­ρις Ι­σά­κο­βιτς, Λέ­ον Λού­σεφ

Κα­τά την διά­ρκεια του πο­λέ­μου στην Βοσ­νί­α το 1993, ο Marko, έ­νας Σέρ­βος στρα­τι­ώ­της, γί­νε­ται μάρ­τυ­ρας της βί­αι­ης ε­πί­θε­σης τρι­ών συμ­πο­λε­μι­στών του ε­ναν­τί­ον ε­νός μου­σουλ­μά­νου πε­ρι­πτε­ρά. Ο Marko ε­πεμ­βαί­νει και σώ­ζει τον Haris, αλ­λά ο ί­διος ξυ­λο­κο­πεί­ται α­πό τους ε­ξα­γρι­ω­μέ­νους στρα­τι­ώ­τες.

 Δε­κα­πέν­τε χρό­νια αρ­γό­τε­ρα, οι πρω­τα­γω­νι­στές του ε­πει­σο­δί­ου ζουν τις πλη­γω­μέ­νες α­πό τον πό­λε­μο ζω­ές τους σε δι­α­φο­ρε­τι­κά μέ­ρη. Στο χω­ριό, ο πα­τέ­ρας του Marko χτί­ζει έ­να εκ­κλη­σά­κι και τό­τε εμ­φα­νί­ζε­ται ο γιος ε­νός α­πό ε­κεί­νους που ξυ­λο­κό­πη­σαν τον γιο του. Στο Βε­λι­γρά­δι έ­νας α­πό τους τρεις φο­νιά­δες χα­ρο­πα­λεύ­ει στο νο­σο­κο­μεί­ο και έ­νας φί­λος του Marko, δι­ά­ση­μος χει­ρουρ­γός πλέ­ον και αυ­τό­πτυς μάρ­τυς του εγ­κλή­μα­τος, πρέ­πει να α­πο­φα­σί­σει αν θα τον α­να­λά­βει. Κι ο μου­σουλ­μά­νος Haris, ζει στην Γερ­μα­νί­α και του δί­νε­ται μί­α μο­να­δι­κή ευ­και­ρί­α να αν­τα­πο­δώ­σει το χρέ­ος του στον σω­τή­ρα του. Ό­λα τα πρό­σω­πα θα ζή­σουν πα­ράλ­λη­λα τις συ­νέ­πει­ες ε­κεί­νου του εγ­κλή­μα­τος.

 Η­θι­κά δι­λήμ­μα­τα, προσωπική ευθύνη, μί­σος, εκ­δί­κη­ση, η έννοια του χρέους, οι ενοχές, η εκδίκηση, η συγ­χώ­ρε­ση, α­πο­τε­λούν τον καμ­βά πά­νω στον ο­ποί­ο κεν­τι­έ­ται το σε­νά­ριο αυ­τής της πο­λυ­βρα­βευ­μέ­νης Σέρ­βι­κης ται­νί­ας.

Η ται­νί­α που δεν α­να­φέ­ρε­ται στο φυ­λε­τι­κό μί­σος, αλ­λά στις συ­νέ­πει­ες που φέρ­νει η φρί­κη του πό­λε­μου στους συμ­πα­τρι­ώ­τες, βα­σί­ζε­ται σε πραγ­μα­τι­κή ι­στο­ρί­α. Γι αυ­τό και η α­τμό­σφαι­ρα, μα και ο προ­βλη­μα­τι­σμός που προ­κύ­πτει εί­ναι συγ­κλο­νι­στι­κός.

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ

Η ται­νί­α Δι­α­σταυ­ρού­με­νες Ζω­ές πραγ­μα­τεύ­ε­ται τις συ­νέ­πει­ες που μπο­ρεί να έ­χει μια η­ρω­ι­κή πρά­ξη. Μή­πως το να προ­βαί­νει κα­νείς σε μια η­ρω­ι­κή πρά­ξη δεν έ­χει κα­νέ­να νό­η­μα, ή, αν­τί­θε­τα, μπο­ρεί να προ­κα­λέ­σει μια σει­ρά η­θι­κών πρά­ξε­ων στο μέλ­λον;

Έ­χει κά­ποι­α λο­γι­κή το να εί­σαι ή­ρω­ας; 

Μή­πως το να εί­σαι ή­ρω­ας εί­ναι το ί­διο με το να εί­σαι α­νό­η­τος; 

Μή­πως μια ζω­ή που χά­νε­ται για να υ­πε­ρα­σπι­στεί μια άλ­λη αν­θρώ­πι­νη ζω­ή μοιά­ζει με μια πέ­τρα που πέ­φτει στην ά­βυσ­σο; 

Πέν­τε άν­θρω­ποι ε­πη­ρε­ά­ζον­ται α­πό έ­να τρα­γι­κό πε­ρι­στα­τι­κό. Δώ­δε­κα χρό­νια αρ­γό­τε­ρα, κα­θέ­νας τους θα πρέ­πει να αν­τι­με­τω­πί­σει το πα­ρελ­θόν, περ­νών­τας μέ­σα α­πό μί­α προ­σω­πι­κή κρί­ση. Θα κα­τα­φέ­ρουν να ξε­πε­ρά­σουν τα αι­σθή­μα­τα ε­νο­χής, α­πο­γο­ή­τευ­σης και δί­ψας για εκ­δί­κη­ση; Θα κά­νουν το σω­στό με κά­θε κό­στος; 

Οι Δι­α­σταυ­ρού­με­νες Ζω­ές εί­ναι μί­α ται­νί­α για αν­θρώ­πους των ο­ποί­ων οι ζω­ές αλ­λά­ζουν με­τά α­πό έ­να και μό­νο γε­γο­νός. Για τις σκι­ές του πα­ρελ­θόν­τος και την α­νάγ­κη να βγού­με α­πό αυ­τές. 

Η ται­νί­α εί­ναι εμ­πνευ­σμέ­νη α­πό πραγ­μα­τι­κά γε­γο­νό­τα. Ό­ταν ά­κου­σα την ι­στο­ρί­α του Σέρ­βου στρα­τι­ώ­τη που έ­σω­σε τη ζω­ή του μου­σουλ­μά­νου γεί­το­νά του κι ε­ξαι­τί­ας αυ­τής της πρά­ξης ξυ­λο­κο­πή­θη­κε μέ­χρι θα­νά­του α­πό τους Σέρ­βους συμ­πο­λε­μι­στές του, κα­τά­λα­βα ό­τι έ­πρε­πε να πα­ρου­σιά­σω αυ­τή την ι­στο­ρί­α, η ο­ποί­α εί­ναι μάλ­λον μο­να­δι­κή α­νά­με­σα στις σπά­νι­ες θε­τι­κές ι­στο­ρί­ες α­πό τον πό­λε­μο στην πρώ­ην Γι­ου­κοσ­λα­βί­α. 

Α­να­ρω­τή­θη­κα αν μί­α ζω­ή που θυ­σι­ά­ζε­ται κα­τ’ αυ­τό τον τρό­πο μπο­ρεί να πυ­ρο­δο­τή­σει θε­τι­κά α­πο­τε­λέ­σμα­τα σε άλ­λους αν­θρώ­πους. Μπο­ρεί να μας με­τα­μορ­φώ­σει σε κα­λύ­τε­ρους αν­θρώ­πους; 

Κα­τά την διά­ρκεια του πο­λέ­μου της πρώ­ην Γι­ου­κοσ­λα­βί­ας, ζού­σα στο Βε­λι­γρά­δι και σπού­δα­ζα κι­νη­μα­το­γρά­φο. Το πε­δί­ο μά­χης α­πεί­χε λι­γό­τε­ρο α­πό 100 χι­λι­ό­με­τρα α­πό ε­μέ­να και έ­νι­ω­θα α­πο­τρο­πια­σμό για τις φρι­κα­λε­ό­τη­τες που συ­νέ­βαι­ναν σε κα­θη­με­ρι­νή βά­ση, αλ­λά δεν εί­χα ού­τε το θάρ­ρος ού­τε τη δυ­να­τό­τη­τα να ε­ναν­τι­ω­θώ σ’ αυ­τή την κα­τά­στα­ση. 

Η δη­μι­ουρ­γί­α αυ­τής της ται­νί­ας α­πο­τε­λεί την προ­σω­πι­κή μου συμ­φι­λί­ω­ση με ε­κεί­να τα χρό­νια.