Τρίτη 23 Νοεμβρίου 2010

DAS EXPERIMENT VS THE EXPERIMENT



 Τό 1971 πραγματοποιήθηκε στο πανεπιστήμιο του Stanford στις ΗΠΑ ένα ψυχολογικό πείραμα. 24 φοιτητές επιλέχτηκαν για να παίξουν τον ρόλο φυλακισμένων και δεσμοφυλάκων σε ένα χώρο διαμορφωμένο σε φυλακές. Πέραν κάθε προσδοκίας, οι φοιτητές «πειραματόζωα» μπήκαν τόσο καλά στους ρόλους τους, ώστε κάποιοι από τους «φύλακες» οδηγήθηκαν σε πράξεις αυταρχισμού, ενώ κάποιοι από τους «φυλακισμένους» μπηκαν σε μια παθητική συμπεριφορά και ανέχθηκαν πράξεις βίας από τους φρουρούς. Το πείραμα τρόμαξε τους υπευθύνους και το διέκοψαν στις 6 ημέρες.  

  
Είκοσιοκτώ χρόνια αργότερα, το 1999, ο γερμανός συγγραφέας Mario Giordano έγραψε τη νουβέλα «Black Box», βασισμένη στο πείραμα του Stanford και δύο χρόνια αργότερα, ο καλός σκηνοθέτης Oliver Hirschbiegel (Πτώση, Five minutes of Heaven)  συνεργάστηκε μαζί του στο σενάριο και γύρισε την ταινία «Τό Πείραμα» (Das Experiment, 119΄), με πρωταγωνιστή τον Moritz Bleibtrue (Der Baader Meinhof Komplex, Soul Kitchen κλπ). Η ταινία, η οποία πήρε 13 βραβεία σε διάφορα φεστιβάλ για τη σκηνοθεσία, το σενάριο και τον πρώτο αντρικό ρόλο , διερευνά το τι θα γινόταν αν ένα τέτοιο πείραμα κρατούσε πολλές ημέρες και ξέφευγε από τον έλεγχο των υπευθύνων.

  
Η υπόθεση, τοποθετημένη στην Γερμανία του 2001, και το πείραμα πραγματοποιημένο από κάποια στρατιωτική υπηρεσία που διερευνά την ανθρώπινη συμπεριφορά, οδηγεί τα «πειραματόζωα» σε ακραίες ψυχοπαθολογικές συμπεριφορές. Αποδεικνύεται ότι πολλοί άνθρωποι που σε κανονικές συνθήκες ζωής φαίνονται φυσιολογικοί, αν τους δοθεί εξουσία, μπορεί να οδηγηθούν στην ωμή βία και τον σαδισμό. Και μην μας φαίνεται τραβηγμένο κάτι τέτοιο. Αρκεί να θυμηθούμε τους πρόσφατους βασανισμούς από απλούς Αμερικανούς στρατιώτες στο Ιράκ ή τις φυλακές του Αμπού Γκράιμπ, μα και τόσα άλλα.

Εξαιρετικές ερμηνείες, κλειστοφοβική ατμόσφαιρα θρίλερ, απρόσμενη εξέλιξη, ένταση, δράση και πολλά ερωτηματικά για το ανθρώπινο γένος, κάνουν το Πείραμα μια πολύ αξιόλoγη ταινία, που αξίζει να δείτε...

_ _ _

                            

Φέτος, εμφανίστηκε το Αμερικανικό ρημέικ της ταινίας, ( The Experιment 96΄) γυρισμένο από τον μέχρι τώρα τηλεοπτικό (Prison Break) σκηνοθέτη Paul Scheuring, ο οποίος μετέφερε "Tο Πείραμα" στην σύγχρονη Αμερικανική πραγματικότητα. Μεγάλο ατού της ταινίας οι δύο βραβευμένοι με Οscar πρωταγωνιστές Adrien Brody (Πιανίστας) και Forest Whitaker (Τελευταίος βασιλιάς της Σκωτίας). Παρά τις καλές προθέσεις του σκηνοθέτη και βέβαια τις ερμηνείες, η ταινία έχει χάσει την ζοφερή ατμόσφαιρα της πρώτης εκδοχής και κινείται προς την περιπέτεια. Παρ’ όλα αυτά δείτε και συγκρίνετε. Θα έχει σίγουρα ενδιαφέρον... 

 Χ.Δ