Με την εξαιρετική σκηνοθεσία του (βαπτιστή πάστορα) Alex Kendrick
και γυρισμένη με κόστος 500.000 δολάρια, από την εταιρία Sherwood (της Εκκλησίας των Βαπτιστών του Albany της Γεωργίας των ΗΠΑ), η ταινία “Fire Proof”, απέφερε κέρδη πάνω
από 33.000.000 δολάρια. Το γεγονός αυτό και μόνο, δείχνει τη θερμή ανταπόκριση
του κόσμου σε μια δημιουργία, που προσφέρει στον θεατή πολύ περισσότερα
απ’ ό,τι από μια απλή διδακτική ιστορία κι ένας πρωτότυπος πρακτικός
οδηγός Αγάπης.
Κεντρικό
πρόσωπο της ταινίας, ο Caleb Holt
[Kirk Cameron], Αρχηγός της Πυροσβεστικής
Ομάδας της περιοχής του, νέος, επιτυχημένος, ευσυνείδητος και δυναμικός.
Όλοι οι συνεργάτες του τον εκτιμούν και τον σέβονται για την υπευθυνότητα
και τις ικανότητες του. Παλεύουν μαζί του με τη φωτιά, σώζουν ζωές, προστατεύουν
περιουσίες. Με συντονισμένες κινήσεις, με αυτοπεποίθηση κι αποφασιστικότητα.
Πολλές φορές και με ηρωισμό.
Όμως,
πόσο ν’ αντέξει κανείς την ένταση μιας τέτοιας ζωής, όταν δεν έχει την
αποδοχή της ίδιας της γυναίκας του; Τι να περισώσει από τον εαυτό του,
που διχάζεται μόλις επιστρέφει στο σπίτι του; Κι όταν ακόμα θα έχει
αντιμετωπίσει την πυρκαγιά του εγωισμού του, πως να κατασιγάσει στη
συνέχεια τη φλόγα που πυρώνει τη συνείδηση του και το επαναστατημένο
πνεύμα του;
Η γυναίκα του Catherine [Erin Bethea], υπήρξε για ένα διάστημα ο σημαντικότερος άνθρωπος στη ζωή του Κάλεμπ. Τι άλλαξε από τότε; Πως γλίστρησε η ευτυχία μέσα από τα χέρια του; Εκείνη τον αγνοεί υπεροπτικά, τον κατηγορεί σε κάθε ευκαιρία, απορρίπτει τις ενέργειες, τις προθέσεις και τα όνειρα του. Κι εκείνος, με πληγωμένη την υπερηφάνεια του, με θιγμένη την ανδρική του αξιοπρέπεια, μετά από κάθε σύγκρουση που επιτείνει την αντιπαλότητα τους, αποσύρεται στο κομπιούτερ του για να καταστείλει την εσωτερική του ταραχή.
Η γυναίκα του Catherine [Erin Bethea], υπήρξε για ένα διάστημα ο σημαντικότερος άνθρωπος στη ζωή του Κάλεμπ. Τι άλλαξε από τότε; Πως γλίστρησε η ευτυχία μέσα από τα χέρια του; Εκείνη τον αγνοεί υπεροπτικά, τον κατηγορεί σε κάθε ευκαιρία, απορρίπτει τις ενέργειες, τις προθέσεις και τα όνειρα του. Κι εκείνος, με πληγωμένη την υπερηφάνεια του, με θιγμένη την ανδρική του αξιοπρέπεια, μετά από κάθε σύγκρουση που επιτείνει την αντιπαλότητα τους, αποσύρεται στο κομπιούτερ του για να καταστείλει την εσωτερική του ταραχή.
Κάποια στιγμή η κρίση στη σχέση τους κορυφώνεται. Ο Κάλεμπ, εκπροσωπώντας όλους τους άνδρες που φθάνουν στα όρια της ανοχής και της αντοχής τους, όταν ο γάμος τους είναι φανερό πως απέτυχε, παίρνει την οριστική του απόφαση. Το διαζύγιο είναι η μόνη λύση για να ξαναβρεί τον εαυτό του, την ηρεμία του, να κυνηγήσει απερίσπαστος τις φιλοδοξίες του, να δημιουργήσει, να αισθανθεί ελεύθερος από το βάρος των επικρίσεων της που του φθείρει τη ζωή.
«Ποτέ
δεν αφήνουμε συνάδελφο πίσω», είναι το αξίωμα που οφείλει να θυμάται
και να εφαρμόζει πάντοτε ένας πυροσβέστης, αντιμετωπίζοντας μια πυρκαγιά.
Όμως στην πυρκαγιά της σχέσης τους που αφανίζει τα κοινά όνειρα, τα αμοιβαία
αισθήματα, τη συντροφικότητα του γάμου και τη στοιχειώδη επικοινωνία
ακόμα μεταξύ τους, έχουν πάψει πια να λειτουργούν σαν ομάδα, ο καθένας
αφήνει τις μικρές αναμνήσεις του να διαλύονται σε στάχτες και αποκαΐδια,
οχυρώνεται στην πυράντοχη στολή του εγωισμού του, αδιαφορώντας για
την τύχη του άλλου. Το διαζύγιο είναι αναπόφευκτο.
Ενημερώνει
τους γονείς του για την απόφαση του και έκπληκτος μαθαίνει από τον πατέρα
του, ότι σε παρόμοιο σημείο είχαν φθάσει κι εκείνοι πριν από χρόνια
και αν σώθηκε ο γάμος τους και ζουν μέχρι τώρα αγαπημένοι, το οφείλουν
στο ότι δέχθηκαν τον Χριστό στην καρδιά τους μέσα από ένα πρόγραμμα με
οδηγίες, μία την ημέρα, που θα πρέπει να εφαρμόζεται καθημερινά επί
40 μέρες. Για το χατίρι του πατέρα του, υπόσχεται ότι θα ακολουθήσει
κι εκείνος της οδηγίες του προγράμματος “Τολμήστε την Αγάπη” – “Love Dare”, αναβάλλοντας για
το διάστημα αυτό, κάθε δική του ενέργεια αντίθετη με τις οδηγίες της
ημέρας. Αν και θεωρεί βέβαιη την αποτυχία της προσπάθειας του, είναι
αποφασισμένος να τηρήσει την υπόσχεση του.
Ίσως
η συγκατάθεση αυτή του Κάλεμπ, να αποτελεί και δείγμα της καλής προαίρεσης
του, να προσπαθήσει να σώσει τον γάμο του. Συνήθως τα παιδιά και ιδιαίτερα
τα αγόρια, αμφισβητούν την ικανότητα του πατέρα τους να τα συμβουλεύσει
σωστά και προτιμούν να αποδείξουν, τόσο στον εαυτό τους όσο και στο πατέρα
τους, διακινδυνεύοντας ίσως μια αποτυχία, την ορθότητα της δικής
τους κρίσης. Όμως ποτέ δεν θα υπάρξει άνθρωπος που θα πονέσει την αστοχία,
τη μοναξιά και τη συναισθηματική απομάκρυνση των παιδιών, περισσότερο
από τους γονείς και ένας πατέρας, πάντοτε έχει με πολλή αγάπη, στοργικά
φυλαγμένες για τον γιο του τις εμπειρίες της ζωής του, για τη στιγμή που
εκείνος θα τις χρειασθεί.
Ο Κάλεμπ έχει μια ξεκάθαρη σχέση με τον πατέρα του και ανοικτή την καρδιά του να δεχθεί με ειλικρίνεια τις υποδείξεις του.
Οι
πρώτες μέρες του οδηγού Αγάπης αρχίζουν με απλές εντολές, που όμως μοιάζουν
δύσκολες στην εφαρμογή τους, προσκρούοντας στον εγωισμό και στη δυσπιστία
και των δυο τους..
[1η ημέρα] – “Μην πεις τίποτα το αρνητικό”, [2η] – “Κάνε μια απρόσμενη κίνηση καλής θέλησης”, [3η] – “Αγόρασε και πρόσφερε της κάτι, να δει ότι την σκέφτηκες”, [4η] – “Δείξε της λίγο ενδιαφέρον, ρώτησε την αν χρειάζεται κάτι”.
Κάθε
μέρα μια καινούργια ενέργεια, κάθε μέρα ένα επιπλέον πλησίασμα ή μάλλον
μια ακόμα αποτυχημένη προσπάθεια για πλησίασμα. Και είναι φυσικό.
Γιατί υπάρχουν κάποιες χαρακτηριστικές διαφορές ανάμεσα στους άνδρες
και τις γυναίκες. Όταν ένας άντρας έχει κάποιο πρόβλημα, θέλει να μείνει
μόνος, να συγκεντρωθεί στον εαυτό του, να σκεφτεί απερίσπαστος, να αναζητήσει
βαθιά μέσα του τη λύση στο πρόβλημα του. Μια γυναίκα θέλει κάποιον να
του μιλήσει, να αναλύσει το πρόβλημα της, να μοιραστεί τη φόρτιση της,
να αισθανθεί συντροφικότητα την ώρα της απόγνωσης της. Και πάντοτε
υπάρχουν οι πρόθυμες φίλες να παίξουν τον ρόλο αυτό, για την κάθε μια
τους. Δεν αναζητά η γυναίκα μια απάντηση, μια λύση. Εκφράζοντας το πρόβλημα
της, το συνειδητοποιεί καλύτερα και καταλήγει στα δικά της συμπεράσματα,
που φυσικά επηρεάζουν οι φίλες με τις παρατηρήσεις τους. Το αποτέλεσμα
είναι να κλείνεται ερμητικά, να οχυρώνεται σε μια σφιχτή άμυνα, περιμένοντας
την επόμενη κίνηση του αντιπάλου. Η επιφυλακτικότητα και η δυσπιστία
της Κάθριν, είναι οι άμυνες της.
Από
την πλευρά του ο Κάλεμπ, αν και γνωρίζει πως οι ενέργειες του είναι προς
τη σωστή κατεύθυνση, δυσπιστεί και ο ίδιος στις προσπάθειες του αυτές.
Επιδιώκει το πλησίασμα της Κάθριν ακολουθώντας τις καθημερινές οδηγίες,
αλλά μόνο για να τηρήσει την υπόσχεση που έδωσε στον πατέρα του. Προσπαθεί
να προβάλλει ενδιαφέρον και διάθεση επανασύνδεσης, αλλά η σταθερά
αρνητική στάση της γυναίκας του τον εξοργίζει και οι ελάχιστες ελπίδες
που βασίζει στην αλλαγή της συμπεριφοράς του απέναντι της, μειώνονται
κάθε μέρα.
[16η
μέρα] – “Προσευχήσου για κείνη”. Οι εντολές γίνονται ουσιαστικότερες.
Πόσον καιρό είχε να προσευχηθεί; Προσπαθεί να καταστείλει την αντίθεση
του εγωισμού του, να παρακαλέσει για βοήθεια, να επεκτείνει τις σκέψεις
του για επανασύνδεση σε πραγματική αποδοχή, να ξυπνήσει μέσα του
την αγάπη.
[17η] – “Πρόσεχε τι λέει, όταν σου μιλά”, [18η] – “Μελέτησε την καλύτερα, τι θέλει, τι της αρέσει”...
Να
την προσέξει; Να την μελετήσει; Τώρα που ο γάμος τους θα έπρεπε να αποδίδει
καρπούς αγάπης και δημιουργίας; Είναι λυπηρό, τι είδους σχέσεις δημιουργούν
τα ζευγάρια στην πλειονότητα τους. Επιδερμικές, επιπόλαιες, ανόσιες
και ανούσιες. Κενές.
Η σχέση ανάμεσα σε δύο «πρόσωπα», πρέπει πρώτα και πάνω απ’ όλα, να είναι σχέση κοινωνίας. Και η σχέση ανάμεσα σε έναν άνδρα και μια γυναίκα, η μόνη ουσιαστική σχέση, να είναι σχέση κοινωνίας γάμου. Μια ένωση ευλογημένη από τον Θεό, ικανή να αντέχει την ευτυχία και να αποσβένει τις αντιξοότητες, μια σχέση βαθιά προσωπική, με βάσεις πνευματικές, αγάπη, σεβασμό, μετριοπάθεια και πίστη. Μια ένωση, όχι ευκαιριακή, εγωκεντρική, απροσανατόλιστη, κοσμική, συμφεροντολογική, που στην πρώτη δοκιμασία δέχεται τη ρήξη σαν διέξοδο, τη διάλυση σαν παρεπόμενο, το διαζύγιο σαν συμβιβασμό, αποδοχή κι επιβεβαίωση της ελλειμματικής προσωπικότητας.
Να είναι μια ένωση απόλυτη, μοναδική και για όλη τη ζωή.
Όμως
το πνεύμα, όταν δεν έχει από πού να κρατηθεί, χάνεται σε μια πορεία χωρίς
προορισμό. Όταν δεν τρέφεται με στόχους, αισθήματα και ιδέες, βυθίζεται
στην ανία, ακολουθεί το ένστικτο και στην καλύτερη εκδοχή, συμβιβάζεται
σε ένα ρόλο αμέτοχου παρατηρητή και υποβιβάζει τη δημιουργικότητα
του σε απασχόληση και τη διεισδυτικότητα του σε επιφανειακούς πλατειασμούς.
Καμιά θεωρία ή συμβουλή δεν επαρκεί για να ανατρέψει μια τέτοια κατάσταση.
Τα λόγια μέχρι να μορφοποιηθούν σε έργα, χάνουν τη δύναμη τους. Ο οδηγός
«Τολμήστε την Αγάπη» ωστόσο, σαν μια σύγχρονη ψυχοθεραπευτική μέθοδος,
είναι πράξη, άμεση εφαρμογή, χωρίς χρονοβόρες ψυχοδυναμικές αναλύσεις
και αναδρομές. Οι εντολές προάγουν παράλληλα δυο άξονες. Προοδευτική
αύξηση των μηνυμάτων και εκδηλώσεων αγάπης και αντίστοιχα προοδευτική
μείωση και αποδυνάμωση των σωρευμένων αντιθέσεων και αντιστάσεων.
Όχι τόσο σ’ αυτόν που επιδιώκεις να πλησιάσεις με τις εκδηλώσεις σου,
όσο σε σένα που εφαρμόζεις τις οδηγίες.
Ο Κάλεμπ μέρα με τη μέρα, ενεργώντας προς την κατεύθυνση της Κάθριν, επηρεάζεται ασυνείδητα ο ίδιος, εκπαιδεύεται στο ν’ αγαπά. Περιμένει να δει αποτελέσματα στη συμπεριφορά της Κάθριν και δεν αντιλαμβάνεται τις αλλαγές που γίνονται στον ίδιο. Αργότερα θα αντιληφθεί, πως οι ανθρώπινες σχέσεις και ο κόσμος ολόκληρος μπορούν να αλλάξουν, μόνο όταν αλλάζουμε εμείς τον εαυτό μας.
[19η
μέρα] – “Ετοίμασε της μια έκπληξη, κάτι ιδιαίτερο, κάτι ξεχωριστό.”
Ένα δείπνο στο σπίτι με κεριά, μετά από μια κουραστική μέρα δουλειάς, θα είναι ότι πρέπει. Προετοιμασίες, καλοστρωμένο τραπέζι με πολλή φροντίδα, ζεστή ατμόσφαιρα που χαλαρώνει, διακριτικό ημίφως που υπόσχεται. Σήμερα, ο Κάλεμπ συμμετέχει περισσότερο στην εφαρμογή των οδηγιών. Σκέφτεται την Κάθριν, την προοπτική επανασύνδεσης τους. Το μήνυμα του είναι πια ξεκάθαρο. Η προσδοκία του τον κάνει ν’ αδημονεί.
Ένα δείπνο στο σπίτι με κεριά, μετά από μια κουραστική μέρα δουλειάς, θα είναι ότι πρέπει. Προετοιμασίες, καλοστρωμένο τραπέζι με πολλή φροντίδα, ζεστή ατμόσφαιρα που χαλαρώνει, διακριτικό ημίφως που υπόσχεται. Σήμερα, ο Κάλεμπ συμμετέχει περισσότερο στην εφαρμογή των οδηγιών. Σκέφτεται την Κάθριν, την προοπτική επανασύνδεσης τους. Το μήνυμα του είναι πια ξεκάθαρο. Η προσδοκία του τον κάνει ν’ αδημονεί.
Λάθος
του. Πικρή απογοήτευση και πάλι. Καμιά ανταπόκριση. Δυσπιστία, προβληματισμός,
απομάκρυνση.
Δεν πάει άλλο. Είναι περιττή πια κάθε προσπάθεια. Ποτέ δεν θα ταιριάξουν τις διαφορές τους, σαν αλάτι και πιπέρι, στο ίδιο σετ. Είναι μάταιο να επιμένει σε μια χαμένη υπόθεση. Δεν υπάρχει επιστροφή.
Η συνάντηση με τον πατέρα του είναι σύντομη και μουδιασμένη. Λίγα λόγια.
Η εκλεπτυσμένη ψυχή του, χωρίς θυμό από την απόρριψη, αλλά με πολύ πόνο.
Χριστέ μου!
Εσωτερική αναζήτηση, βαθιά, κάθετη, απογυμνωμένη από επιθυμίες.
Η σκληρή αλήθεια αστράφτει ξαφνικά στο μυαλό του και τον κατακεραυνώνει. Σαν αστραπή που φωτίζει τα πάντα, χωρίς να σβήνει. Αναφέρεται στον Χριστό ζητώντας βοήθεια, σαν να τη δικαιούται, σαν να την αξίζει. Είναι δυνατόν; Για πρώτη φορά συνειδητοποιεί καθαρά, πως Εκείνος σταυρώθηκε, θυσιάστηκε γι’ αυτόν, όχι αόριστα για όλους τους ανθρώπους, αλλά και γι’ αυτόν προσωπικά. Και περιμένει τόσα χρόνια τη δική του ανταπόκριση. Με υπομονή, αγαπώντας τον πάντα. Βοηθώντας τον διακριτικά, στοργικά. Παραβλέποντας την αδιαφορία του, την απιστία του, την αμέλεια, την απόρριψη του.
Δεν πάει άλλο. Είναι περιττή πια κάθε προσπάθεια. Ποτέ δεν θα ταιριάξουν τις διαφορές τους, σαν αλάτι και πιπέρι, στο ίδιο σετ. Είναι μάταιο να επιμένει σε μια χαμένη υπόθεση. Δεν υπάρχει επιστροφή.
Η συνάντηση με τον πατέρα του είναι σύντομη και μουδιασμένη. Λίγα λόγια.
Η εκλεπτυσμένη ψυχή του, χωρίς θυμό από την απόρριψη, αλλά με πολύ πόνο.
Χριστέ μου!
Εσωτερική αναζήτηση, βαθιά, κάθετη, απογυμνωμένη από επιθυμίες.
Η σκληρή αλήθεια αστράφτει ξαφνικά στο μυαλό του και τον κατακεραυνώνει. Σαν αστραπή που φωτίζει τα πάντα, χωρίς να σβήνει. Αναφέρεται στον Χριστό ζητώντας βοήθεια, σαν να τη δικαιούται, σαν να την αξίζει. Είναι δυνατόν; Για πρώτη φορά συνειδητοποιεί καθαρά, πως Εκείνος σταυρώθηκε, θυσιάστηκε γι’ αυτόν, όχι αόριστα για όλους τους ανθρώπους, αλλά και γι’ αυτόν προσωπικά. Και περιμένει τόσα χρόνια τη δική του ανταπόκριση. Με υπομονή, αγαπώντας τον πάντα. Βοηθώντας τον διακριτικά, στοργικά. Παραβλέποντας την αδιαφορία του, την απιστία του, την αμέλεια, την απόρριψη του.
Κι εκείνος τι έκαμε για την Κάθριν; Της ετοίμασε ένα δείπνο, της αγόρασε λίγα λουλούδια και της φέρθηκε ανεκτά για δυο εβδομάδες. Και δεν αντέχει άλλο να αναμένει την ανταπόκριση της. Δεν αντέχει, το να μην την συγκινεί ο εγωισμός του, να μην τον αγκαλιάζει, ενώ ξέρει καλά πως δεν την αγάπησε αληθινά ποτέ.
Νοιώθει σαν να διαλύθηκε ένα θολό πέπλο που παραμόρφωνε την όραση του. Βλέπει τον κόσμο σαν να ‘ναι για πρώτη φορά
Αισθάνεται ολοκληρωτικά εκτεθειμένος, συγκλονισμένος από βαθιά ντροπή, που σαν διάφανη μάσκα καλύπτει το πρόσωπο του.
Δεν έχει να αντιμετωπίσει πια τον εγωισμό του, στη σχέση του με την Κάθριν. Έχει να αντιμετωπίσει τη συνείδηση του, στη σχέση του με τον Χριστό.
Συνεχίζει να ακολουθεί τις καθημερινές οδηγίες, έχοντας πια αντιληφθεί πως δεν αποβλέπει στην ανταπόκριση της Κάθριν, αλλά γιατί ο ίδιος οφείλει να προσφέρει τα πάντα στη σχέση του μαζί της, στην αποκατάσταση της σχέσης του με τον Χριστό.
[23η μέρα] – “Φυλάξου από παράσιτα που μπαίνουν ανάμεσα σας, στο γάμο σου, με τη μορφή τζόγου, ναρκωτικών και πορνογραφίας. Οι γάμοι σπάνια επιβιώνουν όταν υπάρχουν παράσιτα.”
Κάνει κομμάτια τον υπολογιστή του και την οθόνη και τα πετά στα σκουπίδια. Με μανία διαλύει το νοσηρό παρελθόν, σβήνει μια διαφυγή ντροπής απ’ τη ζωή του. Δεν έχει ανάγκη πια μια εικονική χαρά. Έχει να διεκδικήσει την αγάπη της γυναίκας του.
Της εξομολογείται τη μεταστροφή του, τη λύπη του, της ζητά
συγγνώμη, παραδέχεται πως αγαπούσε άλλα πράγματα περισσότερο από
κείνη.
Η Κάθριν δυσκολεύεται να αντιληφθεί τι του συμβαίνει, να
τον πιστέψει. Η κλονισμένη εμπιστοσύνη της είναι δύσκολο να ξαναχτιστεί.
Τον Κάλεμπ, δεν τον απασχολούν όμως οι αντιδράσεις της. Νοιώθει τον Χριστό
στην καρδιά του και Τον βλέπει στα μάτια της κάθε φορά που εκείνη τον κοιτάζει.
Η εμπιστοσύνη της θα αποκατασταθεί τελικά, όταν μάθει
τυχαία τη θυσία που έκαμε γι’ αυτήν κρυφά ο Κάλεμπ, δίνοντας όλα τα
χρήματα που μάζευε από καιρό, για να βοηθηθεί η μητέρα της στο
Νοσοκομείο. Θα τρέξει κοντά του και θα πέσει ανεπιφύλακτα στην αγκαλιά
του. Μια θυσία, πάντοτε φέρει καρπούς.
Το όνειρο του Κάλεμπ, να αγοράσει ένα αλιευτικό σκάφος,
δεν θα πραγματοποιηθεί ποτέ. Είναι η δική του μικρή, ελάχιστη ευχαριστιακή
προσφορά στον Χριστό, μέσω της Κάθριν και νοιώθει για πρώτη φορά στην καρδιά
του αληθινή ευτυχία.
Όπως γράφει ο Χρήστος Γιανναράς στο Σχόλιο του στο Άσμα Ασμάτων,
«Αγάπη σημαίνει να παραιτείσαι από την απαίτηση της ζωής, για χάρη
της ζωής του Άλλου. Να ζεις στο μέτρο που δίνεσαι, για να δεχθείς την αυτοπροσφορά
του Άλλου. Όχι να υπάρχεις και επιπλέον να αγαπάς. Αλλά να υπάρχεις,
μόνο επειδή αγαπάς και στο μέτρο που αγαπάς.»
Γιατί ο Άλλος, είναι για σένα η Αγάπη, γιατί η Αγάπη είναι
ο Χριστός, γιατί Του το οφείλεις να αγαπάς, να τιμάς, να σέβεσαι και
να θυσιάζεσαι για τη γυναίκα σου, όπως εκείνη είναι, όπως σου φέρεται,
όσο λίγο κι αν νομίζεις πως σ’ αγαπά, όπως κι αν σε αντιμετωπίζει. Γιατί
η σχέση σου, η κοινωνία σου με τον Άλλο, είναι το μέτρο της κοινωνίας,
της σχέσης σου με τον Χριστό.
Μ. Ψ.